İSTANBUL – (EuropeNewswire.Net) – Hem Avrupa hem de Asya’yı kapsayan Türkiye, jeopolitik, ekonomik ve sosyal olarak eşsiz bir konuma sahiptir. Bu makale, Türkiye’nin sosyo-ekonomik ve politik manzarasını, Asya ve Avrupa’daki diğer ülkelerle karşılaştırarak incelemektedir.
Ekonomik Konum
Türkiye’nin ekonomisi, 2023 itibarıyla 1,024 trilyon dolarlık GSYİH ile küresel olarak 17. sırada yer alarak dünyanın en büyük ekonomilerinden biridir [1]. Ülke, son yirmi yılda önemli bir ekonomik büyüme yaşadı ve 2002 ile 2022 yılları arasında reel GSYİH büyümesi ortalama %5,4 oldu. Ancak bu büyümeye, 2023’te %53,86’ya ulaşan yüksek enflasyon gibi zorluklar eşlik etti [2].
Asya ülkeleriyle karşılaştırıldığında, Türkiye’nin ekonomik performansı sağlamdır ancak Çin ve Hindistan gibi hızla büyüyen ekonomilerden sert bir rekabetle karşı karşıyadır. Örneğin, Çin’in GSYİH’si önemli ölçüde daha yüksektir ve ekonomik büyüme oranı daha tutarlı olmuştur. Hindistan da dikkate değer bir ekonomik dayanıklılık ve büyüme göstererek kendisini Asya’da büyük bir ekonomik güç olarak konumlandırmıştır.
Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında, Türkiye’nin ekonomik göstergeleri karmaşık bir tablo ortaya koymaktadır. Avrupa Birliği (AB), kişi başına düşen GSYİH’si daha yüksek ve ekonomik ortamları daha istikrarlı olan Almanya ve Fransa gibi dünyanın en büyük ekonomilerinden bazılarına sahiptir. AB’de kişi başına düşen ortalama GSYİH 2023’te 35.435,37 dolardı ve bu Türkiye’nin 12.986 dolarından önemli ölçüde yüksekti [2]. Ayrıca, AB’nin enflasyon oranı 2023’te %6,30 ile çok daha düşüktü ve daha istikrarlı ekonomik koşullara işaret ediyordu.
Sosyo-Ekonomik Göstergeler
Türkiye sosyo-ekonomik göstergelerini iyileştirmede önemli ilerleme kaydetti. Yoksulluk oranı 2007’de %20’nin üzerindeyken 2021’de %7,6’ya düştü [2]. Ancak, yoksulluk oranlarındaki düşüş 2016’dan bu yana yavaşladı ve eşitsizlik artıyor. Türkiye’de yaşam beklentisi 76 yıldır ve bu birçok Avrupa ülkesiyle karşılaştırılabilir ancak bölgedeki en yüksek seviyeden düşüktür [2].
Eğitim ve sağlık hizmetleri açısından Türkiye önemli ilerlemeler kaydetmiş olsa da birçok Avrupa ülkesinin gerisinde kalmaktadır. İnsani Gelişme Endeksi (HDI), Türkiye’yi yüksek insani gelişme kategorisine yerleştirmektedir ancak genellikle çok yüksek insani gelişme kategorisinde yer alan çoğu Batı Avrupa ülkesi tarafından geride bırakılmıştır.
Siyasi Manzara
Siyasi açıdan Türkiye, özellikle son on yılda önemli dönüşümler geçirmiştir. Başkanlık sistemine geçiş ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yönetimindeki iktidarın konsolidasyonu, demokratik gerileme konusunda endişelere yol açmıştır. Hukukun üstünlüğünün aşınması, muhalefetin bastırılması ve medya özgürlüğüne getirilen kısıtlamalar yaygın olarak eleştirildi [3].
Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında, Türkiye’nin siyasi ortamı daha otoriterdir. Birçok Avrupa ülkesi, özellikle AB’dekiler, güçlü demokratik kurumlara, yüksek düzeyde siyasi özgürlüğe ve insan hakları için sağlam korumalara sahiptir. AB’nin siyasi istikrarı ve demokratik ilkelere olan bağlılığı, Türkiye’nin mevcut siyasi iklimiyle keskin bir tezat oluşturmaktadır.
Asya’da, Türkiye’nin siyasi durumu, merkezi gücün ve sınırlı siyasi özgürlüklerin yaygın olduğu Rusya ve Çin gibi ülkelerle bir şekilde karşılaştırılabilir. Ancak, Türkiye’nin siyasi dinamikleri, Doğu ile Batı arasında bir köprü olarak benzersiz konumundan da etkilenmektedir ve bu da dış politikasına ve iç siyasetine karmaşıklık katmaktadır.
Dış İlişkiler
Türkiye’nin dış politikası, stratejik konumu ve Avrupa ile Asya arasında bir köprü rolü oynamasıyla karakterize edilmektedir. Ülke, OECD ve G20 dahil olmak üzere çeşitli uluslararası örgütlerin üyesidir ve hem Batılı hem de Batılı olmayan ülkelerle etkileşim kurarak çok vektörlü bir dış politika izlemiştir [4]
Asya’da Türkiye, Asya ülkeleriyle ekonomik ve politik ilişkileri geliştirmeyi amaçlayan “Asya Yeniden” stratejisi gibi girişimlerle bağlarını güçlendirmiştir [5]. Türkiye’nin Asya-Pasifik bölgesiyle ticareti önemli ölçüde artmış ve toplam ticaret hacmi 2004’te 17 milyar dolardan 2021’de 75 milyar dolara çıkmıştır.
Avrupa’da Türkiye’nin AB ile ilişkisi karmaşık olmuştur. Türkiye, AB üyeliğine aday olmasına rağmen siyasi ve insan hakları endişeleri nedeniyle ilerleme yavaş olmuştur.
Bununla birlikte, AB Türkiye için önemli bir ticaret ortağı olmaya devam ediyor ve dış ticaretinin önemli bir bölümünü oluşturuyor.
Sonuç
Türkiye’nin sosyo-ekonomik ve politik konumu zıtlıklar ve karmaşıklıklarla işaretlenmiştir. Ekonomik olarak, önemli bir büyümeye sahip önemli bir oyuncudur, ancak yüksek enflasyon ve eşitsizlik gibi zorluklarla karşı karşıyadır. Sosyal olarak, Türkiye yoksulluğu azaltma ve yaşam beklentisini iyileştirme konusunda ilerleme kaydetmiştir, ancak insan gelişimi açısından hala birçok Avrupa ülkesinin gerisindedir.
Politik olarak, Türkiye’nin otoriterliğe doğru kayması, onu Avrupa’da yaygın olan demokratik normlardan ayırarak bazı Asya ülkeleriyle daha yakın bir hizaya getirmektedir. Dış politikası, stratejik önemini ve Doğu ile Batı arasındaki ilişkileri dengeleme çabalarını yansıtmaktadır.
Genel olarak, Türkiye’nin kıtalararası bir ulus olarak benzersiz konumu, küresel sahnedeki rolünü yönlendirirken hem fırsatlar hem de zorluklar sunarak sosyo-ekonomik ve politik manzarasını şekillendirmektedir.
Türkiye’nin Asya ve Avrupa’daki ülkelerle karşılaştırıldığında Sosyo-Ekonomik ve Politik konumu hakkındaki bu makale EuropeNewswire.Net tarafından yayınlanmakta ve dağıtılmaktadır. Türkiye veya Avrupa’daki hedef kitleye ulaşmak için, aşağıdaki mesajlaşma platformları aracılığıyla bizimle iletişime geçerek basın bülteni dağıtımını düşünebilirsiniz: Mobil/WhatsApp: +1832-716-2363, Skype: groupwebmedia, Telegram: @groupwebmedia.